Hormoon in de kijker: Progesteron

Wat is progesteron?
Progesteron is een van de cyclushormonen bij de vrouw. Het wordt na de eisprong aangemaakt door het omhulsel waar het eitje uit springt: het gele lichaam.
Om progesteron te kunnen aanmaken heb je dus een eisprong nodig. Bij vrouwen met PCOS is er geen eisprong en kan er dus ook een tekort zijn aan progesteron.

Progesteron wordt ook het zwangerschapshormoon genoemd, maar het doet meer dan dat.

Wat doet progesteron?
Progesteron zorgt in de 2de helft van de maandelijkse cyclus voor de uitrijping van het baarmoederslijmvlies. Zo kan bij een bevruchting de eicel zich innestelen in de baarmoeder. Progesteron doet nog veel meer: het zal spieren en banden verweken, ook deze van de darm waardoor obstipatie kan voorkomen. Daarnaast heeft progesteron ook een link met de neurotransmitter GABA zodat je rust ervaart en remt het de grillige oestrogenen. De schildklier heeft ook wat progesteron nodig om optimaal te functioneren.

Voldoende progesteron geeft je rust en je slaapt daardoor beter, net wat je nodig hebt als je misschien wel zwanger bent. Het progesteron zal je behoeden voor gevaarlijke acties of hobby's. Je wordt als het ware wat meer ingetogener in deze 2de helft van de cyclus.

Wat kan er mislopen?
Als er geen eisprong is, kan er ook geen progesteron worden aangemaakt. Bij PCOS, tijdens de overgang of na de menopauze kan dit het geval zijn. Al zeker 10 jaar voor de effectieve menopauze begint de productie van progesteron af te nemen. Dit komt doordat de eicelvoorraad langzaam afneemt en hoe minder eicellen, hoe minder vaak een eisprong en hoe lager de progesteron aanmaak. PMS-klachten of andere klachten die samenhangen met het progesterontekort komen daarom vanaf de leeftijd van 35 jaar steeds vaker voor. Vaak merken vrouwen hierdoor een onrustiger gevoel en slapen ze minder goed.

Progesteron kan ook gebruikt worden om er cortisol, het stresshormoon van te maken. Bij hevige stress, kan je dus ook een tekort aan progesteron hebben. Vermits de schildklier ook progesteron nodig heeft, kunnen bij een tekort ook schildklierklachten ontstaan. Tenslotte kan een tekort aan progesteron in verhouding een teveel aan oestrogenen geven met de klachten van oestrogeen dominantie.

Welke klachten komen voor?
Een progesteron teveel komt zelden voor, een tekort daarentegen komt wel vaak voor. Een tekort aan progesteron kan in verhouding zorgen voor een teveel aan oestrogeen wat klachten van de oestrogeen dominantie of PMS kan uitlokken: hevige menstruaties, pijnlijke menstruaties, hoofdpijn of migraine, slecht slapen, pijnlijke borsten, vetopslag op je benen, billen of borsten, stemmingswisselingen, boosheid.

Krijgt de schildklier het moeilijk door een tekort aan progesteron, dan kan je ook daar klachten van ondervinden: kouwelijk zijn, slechte kwaliteit van haar en nagels, traagheid in spraak en denken, obstipatie, vermoeidheid en geen zin in bewegen.

Wat kan je doen om je progesteron te boosten?
* Eet volgens de 'Totaal Hormonaal' principes: puur, onbewerkt, biologisch met veel groenten, vezels, eiwitten en gezonde vetten
* Zorg voor een goede spijsvertering of je neemt niets van de voedingsstoffen op ! (zie blog 'je bent niet alleen wat je eet'
* Vermijd chronische stress, bouw momenten van rust in voor jezelf
* Zorg voor je slaap voor een goede aanmaak van hormonen en je herstel
* Beweeg elke dag op een manier die jij fijn vindt
* Specifieke supplementen kunnen een progesteron effect creëren, dit bespreek ik graag met jou in jouw traject

Lees ook:

Epigenetica: je bent meer dan je genen!

30/01/2025

Heb je ooit het gevoel gehad dat je angsten of stress ervaart zonder duidelijke oorzaak? Misschien is er wel een link uit je verleden.
Welkom in de wereld van de epigenetica, want ja, we zijn meer dan onze genen!